معضل اجتماعی
مستند «معضل اجتماعی»، بر مسئله تأثیر مخرب بهکارگیری بیرویه اینترنت و شبکههای اجتماعی بر روی افراد جامعه تمرکز دارد.
این مستند میکوشد تا از طریق مصاحبه و گفتوگو با کارمندان، کارشناسان و مدیران شرکتهای بزرگ فناوری اطلاعات به ویژه در حوزهی شبکه جهانی اینترنت و شبکههای اجتماعی، از زاویهی دیگری و با نگاهی انتقادی این رسانههای ارتباط جمعی را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد.
تماشای آنلاین و دانلود مستند معضل اجتماعی
فیلم معضل اجتماعی، فیلمی مستند و درام، محصول سال ۲۰۲۰ کشور آمریکا به کارگردانی جف اورلووسکی است و نویسندگی آن را دیویس کومب، ویکی کرتیس و جف اورلووسکی به طور مشترک برعهده داشته اند و افرادی همچون تریستان هریس، آزا راسکین، جاستین روزنشتاین، شوشانا زوبوف، جارون لانیر، تیم کندال، رشیدا ریچاردسون و رنی دیرستا در آن حضور داشته اند. این فیلم برنده جوایز متعددی از جشنواره های معتبر بین المللی شده و مورد توجه منتقدان زیادی قرار گرفته است.
جهانبینی کلی فیلم «معضل اجتماعی» بر این مفهوم تاکید دارد که اینترنت و شبکههای اجتماعی، واقعیت را بازنمایی نمیکنند بلکه آنها ابزاری برای خلق نوعی فراواقعیت شبیهسازیشده هستند تا بر جامعه سلطه بیابند. میتوان در اینجا به نظریه ژان بودریار رجوع کرد. به باور بودریار، جهان پسامدرن همهی واقعیتهای بیرونی را در اشکالی آرمانی، شبیهسازی و آنها را تبدیل به فراواقعیت میکند. با تبدیل شدن واقعیت به فراواقعیت، بُعد و زمینهی تاریخی – اجتماعی آن واقعیت از میان میرود و میتوانیم آن را به هر نحو که خواسته باشیم (از طریق رسانهها) دستکاری کنیم یا حتی تغییر دهیم و تحریف کنیم و به شکل مورد نیاز از آن استفاده کنیم. منظور بودریار از فراواقعیت این است که رایانهای شدن، تکنولوژی ارتباطات و رسانهها با هم از طریق تولید تصاویر و مدلهایی از واقعیت که به طور روزافزونی، جای خود واقعیت را میگیرند به تجربه بشری شکل میدهند همچنین به نظر او شبیهسازی، تمایز میان واقعیت و نشانهها را از بین میبرد و کاری میکند که دیگر نمیتوان واقعیتها را از نشانهها تشخیص داد.
فیلم، نگاهی عمیق به فلسفهی حضور و فعالیت شرکت گوگل و شبکههای اجتماعی دارد و سعی دارد تا کارکرد آنها را در جوامع انسانی، فراتر از سرگرمی و سهولت در ارتباط از راه دور انسانها معرفی کند. به بیانی دیگر، جهانبینی فیلم بر این باور پایهریزی شده است که در حال حاضر با قدرت و سلطهی اینترنت و شبکههای اجتماعی بر انسانها، آنها دیگر محصول دست انسانی نیستند بلکه این ما هستیم که به محصولی برای آنها تبدیل شدهایم.
به باور مصاحبهشوندگان در فیلم، زمانی که ما به صورت رایگان از شبکههای اجتماعی فیسبوک، اینستاگرام، تیکتاک استفاده میکنیم «اگر برای محصولی پول نمیپردازیم یعنی خودمان، محصول هستیم و فروخته میشویم». بنابراین آنچه جمعآوری و سپس فروخته میشود دادهها و اطلاعاتی است که ما از طریق بهکارگیری موتور جستجوی گوگل و شبکههای اجتماعی به صورتی ناخودآگاهانه در اختیار شرکتهای فناوری اطلاعات قرار میدهیم. آنها بهواسطهی هوش مصنوعی و دادهکاوی اطلاعات کاربران شبکههای اجتماعی میتوانند نیازمندی و علاقهمندیهای افراد گوناگون در جامعه را شناسایی و طبقهبندی کنند. چنین اطلاعاتی منجر به تعریف تیپهای شخصیتی از افراد جامعه میشوند که نتیجهی آن توانایی پیشبینی رفتارها و کنشهای آتی افراد جامعه از یکسو و تسلط بر شیوههای اثرگذاری بر آنها خواهد بود. صاحبان کسب و کار، اقتصاددانان و سیاستمداران هر یک به گونهای درصدد دستیابی به اطلاعاتی هستند که مرورگرها و شبکههای اجتماعی از کاربرانشان گردآوری میکنند تا بیش از پیش بر مردم سلطه بیابند. ارتباط عمیق و مداوم انسانها با شبکههای اجتماعی به گونهای است که با تار و پود زندگی افراد درهم آمیخته و دیگر راهی برای گریز از آنها وجود ندارد. فیلم، نشان میدهد بسیاری از افراد بارها تصمیم میگیرند تا اعتیاد به اینترنت یا مصرف آن را به حداقل برسانند، اما همواره برای انجام آن با شکست رویارو میشوند.
این فیلم یکی از مجموعه آثار منتشر شده در عماریار با موضوع «سبک زندگی غربی و مدرنیته» است. از جمله این آثار میتوان به مجموعه مستند ضد، فیلم داستانی نفرس، انیمیشن کامی و کتی، مستند دیوارکش، مستند تروکاژ، مستند ما همه کارگردانیم، انیمیشن بیشه، انیمیشن بختک، مستند جورچین، فیلم داستانی افسون حلقه، فیلم داستانی رو به قبله، مستند باشگاه شهرت، مستند بدون فیلتر، مستند موج منفی، انیمیشن شیرین و فرهاد، مستند مک دونالدز، مستند موشک دوست داشتنی و… اشاره کرد.