جستجوگر
مستند «جستجوگر»، روایتی شنیده نشده از زندگی و زمانه دکتر علی شریعتی است. این مستند، به بررسی کارنامه علمی و عملی دکتر علی شریعتی به عنوان یکی از موثرترین متفکران معاصر ایران میپردازد و برای نخستین بار بهطور تفصیلی به بررسی عملکرد و تاثیرات این متفکر در سپهر فکر و اندیشه معاصر ایران، در قالب اثری مستند پرداخته است.
بررسی نقش دکتر شریعتی در پیروزی انقلاب اسلامی و نسبت تفکر و عملکرد او با سایر متفکران و کنشگران فعال و بیان زوایای پنهان عملکرد سخنران و نویسنده پرمخاطبی که کتابهایش با ۲۵ نام مستعار به فروش میرفت و مرگ رازآلودش پایان زندگی کوتاه او را پر رمز و راز کرد، از مواردی است که در این مستند به آن پرداخته است.
تماشای آنلاین و دانلود مستند جستجوگر
مستند جستجوگر خط داستانی اصلی را ماجرای مرگ دکتر شریعتی قرار داده و در کنار آن به اندیشههای سوسیالیستی و دیگر تفکرات وی پرداخته شده است.
در جستجوگر تلاش شده است که تا از قضاوت کردن فاصله گرفته شود، با توجه به اینکه این مستند مصاحبهمحور است، سعی شده تا با ۲ طرف ماجرا یعنی موافقان و مخالفان اندیشههای دکتر شریعتی گفتگو شود.
دکتر علی شریعتی در دوم آذر سال ۱۳۱۲ در کاهک، یک روستای سنتی کوچک، کنار کویر، در نزدیکی سبزوار دیده به جهان گشود. پدرش محمد تقی شریعتی، موسس کانون حقایق اسلامی و مادرش زهرا امینی، زنی روستایی متواضع و حساس بود. پدر پدر بزرگ علی، ملاقربانعلی، معروف به آخوند حکیم، مردی فیلسوف و فقیه بود که در مدارس قدیم بخارا و مشهد و سبزوار تحصیل کرده و از شاگردان برگزیده ملاهادی سبزواری محسوب میشد.
در سال ۱۳۳۱، اولین بازداشت او رخ داد و این اولین رویارویی او و نظام حکومتی بود. در تاریخ ۲۴ تیر سال ۱۳۴۷ با پوران شریعت رضوی، یکی از همکلاسیهایش ازداوج کرد.
شریعتی تحصیلات دانشگاهی خود را در مشهد گذراند و تحصیلات عالی خود را در سال ۱۳۴۱ در فرانسه و در رشته ادبیات ادامه داد. در سال ۱۳۴۳ به ایران برگشت و در مرز دستگیر شد. حکم دستگیری از سوی ساواک بود و متعلق به ۲ سال پیش یعنی در هنگام خروج از ایران که به همان دلیل معلق مانده بود و در عین حال لازمالاجرا بود. بعد از بازداشت به زندان قزلقلعه در تهران منتقل شد. اوائل شهریور همان سال بعد از آزادی به مشهد برگشت.
از آبان ماه ۱۳۵۱ تا تیر ماه ۱۳۵۲، دکتر به زندگی مخفی روی آورد. ساواک به دنبال او بود و از تعطیلی به بعد، متن سخنرانیهای دکتر با اسم مستعار به چاپ میرسید. در تیر ماه ۱۳۵۲، دکتر در نیمه شب به خانهاش مراجعه کرد و دو روز بعد به شهربانی مراجعه کرد و خودش را معرفی کرد. بعد از آن روز به مدت ۱۸ ماه به انفرادی رفت.
شریعتی سپس در فروردین سال ۱۳۵۲ تحت شرایط ویژهای آزاد شد که بر طبق آن اجازه تدریس، انتشار، و یا برپایی گردهمایی را چه به صورت خصوصی و چه عمومی نداشت. علاوه بر این، ساواک کلیه تحرکات او را به شدت زیر نظر داشت.
شریعتی این شرایط را نپذیرفت و تصمیم به هجرت از ایران گرفت. اما سه هفته بعد از ورود به سواتهمپتون انگلستان، به طرز مشکوکی از دنیا رفت. دلیل رسمی مرگ وی حمله قلبی اعلام شد. در ایران بسیاری از او با نام شهید یاد میکنند. شریعتی بر خلاف وصیت خود که خواسته بود بود وی را در حرم امام هشتم شیعیان در مشهد دفن کنند، در حرم حضرت زینب(س)، دختر علی پسر ابوطالب، در شهر دمشق به خاک سپرده شد.
اندیشهها
شریعتی یکی از متفکران مسلمان بود و درعین حال، رویکردی نقادانه نسبت به برخی از باورهای مذهبی داشت که به زعم او ریشههای اسلامی نداشتند. او بهطور خاص، تشیع صفوی را مظهر سنت مسخ شده میداند و آن را توام با اسارتپذیری، خرافه، تقلید و جبرگرایی معرفی میکرد. وی همچنین از نگاه سطحی به مدرنیته نیز انتقاد میکرد و معتقد بود که راه پیشرفت و ترقی ملتهای شرقی، متفاوت از راهی است که غرب پیمودهاست. البته استفاده آگاهانه از تجربیات مدرنیته در غرب، مورد پذیرش شریعتی قرار داشت.او یکی از بزرگترین اسلام شناسان می باشد.
این مستند از مجموعه آثار پرتره با موضوع تاریخ سیاسی است. از جمله این آثار می توان به مستند پونز، مستند مهدی عراقی را بکش، مستند پدر طالقانی، مستند روزگار رضاخانی، مستند خامنئی، مستند یکه سوار، مستند تنها مدرس، مستند آقای نخست وزیر، مستند روح الله، مستند پرزیدنت آکتور سینما، مستند او یک معلم بود، مستند لاتاری در بیروت، مستند هاشمی زنده است، مستند آسوده بخواب کوروش، مستند رضا ماکسیم، مستند سازمان، مستند ارثیه پدری، مستند راه طی شده، پویانمائی وحید، مستند اعلی حضرت که بود، مستند پایان غرور و… اشاره نمود.