معرفی و بررسی انیمیشن ساعت جادویی (سفر به تاریکی)
راه نوشت
از جمله چالش‌هایی که ممکن است فیلمسازان را با خود درگیر کند، ساخت انیمیشن یا فیلم برای کودکان و نوجوانان است؛ حوزه‌ای که برقراری ارتباط با مخاطب آن، نیازمند دقت بیشتر و به کارگیری ظرافت‌های خاصی است. حال اگر قرار باشد، یک اثر سینمایی پا از محتواهای مرسوم فضای کودک فراتر بگذارد و او را با سفر به دل حوادث واقعی، به هویت خود ارجاع دهد، این امر به مراتب دشوارتر خواهد شد؛ چراکه در این صورت محتوا وزنه سنگینی دارد و نادیده گرفتن شرایط سنی و ذهنی کودک، می‌تواند او را با طرح سؤال‌هایی بی‌جواب به آشفتگی بکشاند.
از این رو در نوشتار پیش رو ضمن معرفی انیمیشن ساعت جادویی به بررسی این اثر می‌پردازیم که از جدیدترین تولیدات سینمای کودک و نوجوان است و به زبان تاریخ با آن‌ها سخن می‌گوید.
داستان و خلاصه انیمیشن ساعت جادویی
داستان انیمیشن ساعت جادویی که پیش‌تر با نام سفر به تاریکی شناخته می‌شد، درباره پسربچه‌ای به اسم عماد است که هدیه‌ای از جانب پدربزرگش دریافت می‌کند. ساعت جادویی پدربزرگ، عماد را در سفری به گذشته به دوران کودکی مادربزرگش در مشهد می‌برد؛ زمانی که عده‌ای از مردم این شهر در اعتراض به قوانین وضع شده توسط حکومت پهلوی، در مسجد گوهرشاد تحصن کرده‌اند.
تاریخ تولید انیمیشن ساعت جادویی
تولید و پیش تولید این انیمیشن در مجموع 6 سال زمان برده است؛ پس از جمع بندی در رابطه با ایده ساخت، فرایند تحقیق و پژوهش از سال 1396 کلید میخورد و با گذشت 2 سال، به تدریج فرایند تولید پی گرفته می‌شود. مراحل فنی کار هم به طور رسمی از سال 1399 شروع شده است. از جمله عواملی منجر به طولانی شدن پروسه تولید ساعت جادویی شد، افزایش نرخ دلار و مشکلات اقتصادی به ویژه در سال‌های 96 تا 98 بود که تأمین هزینههای تولید و همینطور دستمزدها را با چالش مواجه کرد.
پویانمایی ساعت جادویی با به روزترین تجهیزات ساخته شده است. محمدعلی بصیری نیک، کارگردان اثر، در این رابطه می‌گوید:« زمانی که تولید این پروژه را شروع کردیم، از نرم افزاری برای ساخت لوکیشن‌ها بهره بردیم که فقط در زمینه بازی از آن استفاده می‌شد و تقریباً می‌توان گفت کل نقشه اصلی این پروژه شامل حرم امام رضا(ع)، محله‌ها و بازارهای اطرافش را به‌صورت مجازی تولید کردیم؛ یعنی شهر مشهد را به صورت مینی مال و سه بعدی تولید و به همین دلیل از نورپردازی واقعی استفاده کردیم.»
انیمیشن ساعت جادویی مناسب چه سنی است؟
طبق گفته سازندگان انیمیشن ساعت جادویی، این انیمیشن برای رده سنی 9 تا 15 سال تولید شده است؛ یعنی طیفی از کودکان و نوجوانان. گرچه بصیری نیک، کارگردان ساعت جادویی گفته که بزرگسالان هم می‌توانند مخاطب این پویانمایی باشند و شاید همین نکته را بتوان یکی از نقدهای وارده به ساعت جادویی دانست.
گستردگی طیف تماشاگران، باعث شده تا در پایان فیلم با این سوال مواجه شویم که انیمیشن برای چه کسی ساخته شده است؟ قهرمان فیلم یک کودک است اما محتوای اثر برای کودکان گیج کننده بنظر می‌رسد. احتمالا لازم باشد والدین پس از تماشای ساعت جادویی با فرزندان خود یک گپ و گفت تاریخی داشته باشند و مفاهیمی من جمله تحصن را برای آن‌ها توضیح دهند. البته سازندگان فیلم تلاش کرده‌اند با بهره گیری ازموزیک ویدئو در طول انیمیشن این ضعف را جبران نمایند تا روی هم رفته، مخاطبان کودک به برداشت درستی از داستان برسند.
با این وجود گفتن این نکته خالی از لطف نیست که پس از اکران ساعت جادویی در جشنواره فجر، گروهی از تولید چنین انیمیشنی پریشان شدند؛ چرا که از میان هزاران محتوایی که روزانه با حمله به ذهن و قلب کودکان، روح پاک آنان را نشانه می‌رود، اثری پیدا شده، هر چند ضعیف، که از اقدامات خاندان ویرانگر پهلوی برای نابوی هویت این سرزمین سخن می‌گوید. جالب اینکه از سال‌ها پیش تا کنون این جریان همواره بدون آنکه در راستای انتقاداتش قدمی بردارد، فورا کارگردان را به ساخت اثری شعاری و در راستای سفارشات اسپانسرها متهم می‌کند! حرف از تاریخ و گذشته یک کشور، پروژه و سفارش معنا می‌شود؟
انیمیشن ساعت جادویی مناسب چه افرادی است؟
از آنجا که انیمیشن ساعت جادویی در زمره آثاری است که با اشاره به نمدبافی بخشی از مشاغل و فرهنگ گذشته ایرانیان را به تصویر می‌کشد، می‌تواند برای فعالان فرهنگی، مربیان پرورشی، دبیران تاریخ و البته والدین گزینه مناسبی باشد تا به این ترتیب مسائلی از جنس هویت و سبک زندگی را که امروزه صحبت کردن از آن‌ها برای کودکان و نوجوانان مهم می‌نماید، به راحتی با فرزندان و دانش آموزان خود در میان بگذارند و اوقات خوشی را در کنار آن‌ها تجربه کنند.
عوامل فیلم ساعت جادویی
انیمیشن ساعت جادویی، نخستین کار سینمایی محمدعلی بصیری نیک است که به همت مدرسه اندیشه و هنر (ماه) تولید شده و مؤسسه فانوس خیال تهیه کنندگی آن را بر عهده دارد. عوامل و سازندگان این انیمیشن که تقریباً 90 درصد آن‌ها از میان هنرمندان جوان و بومی مشهد انتخاب شده‌اند، عبارتند از:
- کارگردان: محمدعلی بصیری نیک؛
- تهیه کننده: محمد مهدی نخعی راد، ناصر جاهدنیا؛
- نویسنده: سید مصطفی حسینی؛
- موسیقی: عطا اخگر؛
- سرپرست انیمیت: حامد کاتبی، محمد مطهری؛
- سرپرست دوبلاژ: شوکت حجت؛
- تدوین: سعید ملتجی؛
- طراحی شخصیت: حسین اجاقی؛
- طراحی پوستر: مهدی کارگزار؛
- طراحی لوگو: فرزانه حقیقت.
آنطور که کارگردان ساعت جادویی گفته، تعدادی از نیروهای این پروژه از صفر آموزش دیده‌اند تا به این ترتیب افرادی که علاقه دارند، بتوانند در یک محیط حرفه‌ای توانایی‌های خود را محک بزنند. بصیری نیک در رابطه با تعامل گروه سازنده و میزان توجه آن‌ها به این انیمیشن می‌گوید:« ما روزهایی را پشت سر گذاشتیم که بچه‌ها شاید تا نیمه شب در استودیو مشغول کار بوده‌اند تا به زمان تحویل پروژه آسیب نرسد.»
از طرفی هزینه تولید ساعت جادویی غالبا به صورت شخصی و مستقل تأمین شده است و مؤسسه «فانوس خیال»، همچنین «مدرسه اندیشه و هنر (ماه)» در میانه راه به تیم تهیه کنندگان این انیمیشن پیوسته‌اند.
پوستر انیمیشن ساعت جادویی
جوایز انیمیشن ساعت جادویی
- جایزه ویژه گوهرشاد از 35امین جشنواره کودک و نوجوان اصفهان
- جایزه ویژه آستان قدس رضوی در بخش تجلی اراده ملی در 42امین جشنواره فیلم فجر
مدت زمان انیمیشن ساعت جادویی
انیمیشن ساعت جادویی در 90 دقیقه ساخته شده است و سه نقطه از داستان موزیک ویدئوهایی دوبعدی را می‌بینیم که کاراکترهای انیمیشن را معرفی می‌کنند؛ از جمله عماد به عنوان قهرمان داستان، کاراکتر ضد قهرمان یا همان افسر شهربانی و البته موریانه‌های خرابکاری که در عین حال بامزه و دوست داشتنی هستند.
دانلود انیمیشن ساعت جادویی
انیمیشن ساعت جادویی هنوز به طور عمومی در دسترس مخاطبان قرار نگرفته است اما می‌توانید با مراجعه به صفحه اکران مردمی فیلم ساعت جادویی در سایت عماریار درخواست خود را برای تماشا و اکران این اثر ثبت نمایید. این انیمیشن پیش از این با عنوان سفر به تاریکی در جشنواره کودک و نوجوان اصفهان رونمایی شده بود که با توجه به بازخورد تماشاگران، تصمیم گروه سازنده بر آن شد تا نام سفر به تاریکی به ساعت جادویی تغییر پیدا کند.
آنچه درباره انیمیشن ساعت جادویی خواندیم:
در این نوشتار به معرفی و بررسی انیمیشن ساعت جادویی (سفر به تاریکی) پرداختیم. ساعت جادویی انیمیشنی به کارگردانی محمدعلی بصیری نیک است که با تکنیک سه بعدی ساخته شده و ایده مرکزی آن، تغییر پوشش مردم ایران در گذر زمان بوده است. از قضا سفر در زمان نیز از همین ایده متولد شده است. البته داستان ساعت جادویی بعدها علاوه بر پوشش، به مسائلی چون سبک زندگی، معماری و همچنین مشاغل گذشتگان ورود کرده است؛ از جمله نمدبافی که نقش ویژه آن در انیمیشن به راحتی قابل مشاهده است.